Namazın mekruhları
Sual: Namazda genel olarak işlenen mekruhlar nelerdir?
CEVAP
Daha çok işlenen mekruhlardan bazıları şunlardır:

1-
Namazda tadil-i erkanı terk etmek.

2-
Başı döndürüp bakmak.

3-
Secdede iki kolu yere döşemek. [Kadınlar döşer.]

4-
Başı bir tarafa eğmek.

5-
Esnerken ağzı kapatmamak.

6-
Özürsüz gözleri yummak.

7-
Öndeki safta boş yer varken, geri safta kılmak. 

8-
Üzerinde canlı resmi bulunan elbise ile namaz kılmak.

9-
Canlı resmi asılı odada namaz kılmak.

10-
İş elbisesi ile ve büyüklerin yanına çıkamayacak elbise ile veya kötü kokulu çorap ile kılmak.

11-
Abdest sıkıştırırken kılmak.

12-
Tekbir alırken ve teşehhüdde otururken parmakları açık veya kapalı tutmak. [Kendi haline bırakılır. Secdede parmaklar kapalı, rükuda ise açık tutulur.]

13-
Secdeye inerken pantolonunu yukarı çekmek.

14-
Başı açık kılmak. [Mekke’de, ihramlı iken, namaz baş açık kılınır.]

15-
Namazda ağırlığı, bir ayağa çok, diğerine az vermek.

16-
İmam namaza durunca, sabahın sünnetini caminin girişinde veya direk arkasında kılmayıp, saf arasında veya başka yerde kılmak. [İmam namaza az sonra duracaksa, öğle, ikindi ve yatsının sünnetlerine durulmaz, hemen imama uyulur.]

17-
İmam, açıktan yani sesli okurken Sübhanekeyi okumak.

18-
Secdeye veya rükuya, imamdan önce başını koymak veya kaldırmak.

19-
Çıplak ayakla namaz kılmak. [Şafii’de çıplak ayakla kılınır.]

20-
Kolu sığalı veya kısa kollu gömlekle namaz kılmak.

21-
Sağa-sola eğilmek, sallanmak.

22-
Secdede burnu yere değmemek.

23-
Secdede bir ayağı kaldırmak. [İki ayak kalkarsa, bazı âlimlere göre namaz bozulur.]

24-
Kıyamda okuduğunu rükuda, rükuda okuduğunu kıyamda tamamlamak.

25-
Bir rükünde iki defa bir yeri kaşımak. [Bir rükünde, üç defa ayrı kaşımak bozar.]

26-
Namazda 4-5 kişi duyacak kadar yüksek sesli okumak. [Kendi işitmeyecek kadar sessiz okunursa namaz sahih olmaz.]

27-
İkinci rekatta, birincide okuduğu âyeti tekrar okumak ondan evvelki bir âyeti okumak. [Unutarak okumak mekruh olmaz.] İkinci rekatta birinciden üç âyet uzun okumak.

28-
Özürsüz teşehhüdde, sünnete uygun oturmamak. Kıyamda sünnete uygun olarak ayakları dört parmak kadar açmamak. [Şafii’de bir karış kadar açmak sünnettir.]

29-
Özürsüz bir şeye dayanıp kalkmak.

30-
Farzdan sonra hemen son sünnete kalkmamak. Yahut konuşmak veya bir şey okumak.

31-
Namaz kılanın önünden geçmek veya önünden geçilebilecek yere namaza durmak.

32-
Namazın sünnetlerinden birini terk etmek. Sünnet iki kısımdır: Birincisi Sünen-i hüda. Bunlar, müekked sünnetlerdir. İkincisi Sünen-i zevaid. Bunlar, müekked olmayan sünnetlerdir.

Namazda müekked sünneti ve vacibi terk etmek, tahrimen mekruh olur. Müekked olmayan sünneti terk, tenzihen mekruh olur. Müstehabı terk, mekruh olmaz.

Tenzihi mekruh helale, tahrimi mekruh harama yakındır. Mekruh olarak kılınan namaz sahih ise de, sevabı çok az olur. (İmad-ül-islam)

Sual:
Erkeklerin saçı alna gelse, secde mekruh olur mu?
CEVAP
Evet. Takke de alna gelse böyledir. Çıplak olarak yere değmelidir

Sual:
Namazda kıraati bitirmeden elleri aşağıya bırakmak uygun mudur?
CEVAP
Uygun değildir, sünnete aykırıdır, kıraat bitene kadar ellerin bağlı kalması sünnettir.

Sual:
Parmakları birbirine geçirmek caiz mi?
CEVAP
Namazda tahrimen, hariçte tenzihen mekruhtur.

Sual:
Mezarlıkta camiler var. Kabre karşı namaz kılınır mı?
CEVAP
Önünde perde, duvar gibi bir şey olmazsa, kabre karşı namaz kılmak mekruhtur. (Marifetname)

Mescidin kıblesi ile kabir arasında, perde, duvar olursa veya kabir yanda ise, namaz mekruh olmaz. (Hindiyye)

Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Kabre karşı namaz kılmayın!) [Nesai]

Sual:
Namazda gözleriyle başka yerlere bakmak mekruh mu?
CEVAP
Evet, tenzihen mekruh olur.

Sual: İdrar sıkıştırırken namaz kılmak uygun mu?
CEVAP
Mekruh olur. Selam verip namazdan çıkmalı, abdest alıp yeniden kılmak gerekir.

Sual:
Abdesti sıkışık iken, yel sıkıştırırken, idrar sıkıştırırken namaz kılmak mekruh olur deniyor. Bu sıkışıklığın ölçüsü nedir? Mesela gaz sıkıştırıyor, bir süre sonra geçiyor, o zaman namaz kılsam mekruh olur mu?
CEVAP
Mekruh olmaz. Gelip geçen sıkışıklık mekruh etmez. Abdest sıkışıklığının, idrar sıkışıklığının ve yel sıkışıklığının ölçüsü şudur:
Namaza durunca hatırına sıkışıklık gelmezse, huzura mani olmazsa, namaz mekruh olmaz. Hep hatırımızda, namazı kılar kılmaz hemen tuvalete gitme ihtiyacı hissediyorsak, o zaman namaz mekruh olur.

Sual: Aynanın önünde namaz kılmak günah mıdır?
CEVAP
Eğer bakınca aynada şeklimiz görülüyorsa, dikkati çektiği için namaz mekruh olur. Ayna üstüne bir şey asmalı, suretimiz görülmemelidir.

Sual:
Namaz kılarken yanımdakiler okuduklarımı duyuyor. Bir arkadaş yüksek sesle okumak mekruhtur dedi. Yüksek sesin ölçüsü nedir?
CEVAP
Hafif sesle okuyanı bir iki kişinin işitmesi mekruh olmaz. Arkadakiler de işitiyorsa yani beş on kişi işitiyorsa mekruh olur. Çünkü açıktan okumuş sayılır. Sesli okumak, çok kişinin işitmesi demektir.

Sual:
Namaz kılarken etraftan etkilenmemek için gözümüz kapalı namaz kılmak caiz mi?
CEVAP
Mekruh olur.

Sual: Camilerde veya evde namaz kılarken kıble cephesine cam denk gelirse ve dışarıda hava karanlık ise cam ayna gibi insanı gösteriyor. Evde perde çekilebilir fakat camide perde olmuyor. Bu durumun namaza bir etkisi var mı?
CEVAP
Aynaya ve ayna gibi görünen resmimize karşı namaz kılmak mekruh olur. Hiç bakmazsak zararı olmaz.

Sual:
Namaz kılana anahtar nerede dense, o da parmakla gösterebilir mi?
CEVAP
Parmakla göstermesi mekruhtur. Fakat ona uyabilmek için farz kılıyorsan parmağını kaldır dese, yahut kaç rekat kıldın dese o da parmağı ile iki üç diye gösterse mekruh olmaz.

Sual: Yeşil ağaca doğru namaz kılmak gibi, ormanda ağaçları sütre edip namaz kılmak da mekruh mu?
CEVAP
Yeşil ağaca karşı kılmayı kastederek namaz kılmak mekruhtur. Başka niyetle, mesela sütre için kılmak mekruh değildir.

Sual:
Bir erkek, dirsek ile bileği arasının dörtte birini açarak namaz kılsa, mekruh olur mu?
CEVAP
Evet. Bir uzvun dörtte biri tamamı hükmündedir. Dirseğe kadar açılmasının mekruh oluşunda âlimlerin ittifakı vardır. Ama dörtte birinin açılmasında ittifak yoktur.

Sual:
Namaz kılarken, bir yazıya bakıp ne olduğu veya saate bakıp kaç olduğu anlaşılınca, namaz mekruh olur mu?
CEVAP
Evet.

Sual:
Vitir vacip namazını kılarken 3. rekatta zammı sure olarak 2.rekatta okunan zammı surenin devamı olmayıp bir veya iki sure öncesi okunursa ne olur veya 3. rekat müstakil olarak kabul edilip bir önceki okunana bakılmaz mı?
CEVAP
Üçüncü rekat müstakil değildir. İkinci rekatta okunandan sonrakini veya daha aşağıdakilerini okumak gerekir. Kasten öncekileri okunursa mekruh olur, unutularak okunursa mekruh olmaz.

Sual: Vitirde sıra ile Felak, Nas, Fil suresini okumak mekruh mu?
CEVAP
Evet.

Sual:
Namaz kılarken, ağırlığı bir ayak üzerine vermek caiz mi?
CEVAP
Mekruhtur.

Sual:
Kazaların kılındığını göstermek caiz mi?
CEVAP
Mekruh ise de, bu zamanda belli olması hiç mahzur teşkil etmez. Herkesin kazasının olmadığı zamanlarda uygun değildi.

Sual: Maliki’de namazda Euzü okumak mekruh yazıyor, Maliki’yi taklit edenler ne yapacak, Euzüyü okuyacak mı?
CEVAP
Mezhep taklit edilirken sadece taklit ettiği mezhebin farzlarına uyar bir de müfsitlerinden kaçar. Mekruhlarına riayet etmez. Yani Euzü okuyacağız. Çünkü kendi mezhebimizden çıkmış olmuyoruz.

Sual: Herhangi bir sebeple namaz mekruh olursa bu namazı iade etmek vacip mi?
CEVAP
İki türlü mekruh var: Bir sünneti terk etmekle meydana gelen mekruh, bunun iadesi vacip değildir, vacibin terki ile meydana gelen mekruh var bunun iadesi vaciptir. İadesi vacip olan namazın vakti çıktı ise kaza edilir. Mekruh vakitte namaz kılınca bunun iadesi vacip olmaz.

Sual: Paltoyla namaz kılarken paltonun eteklerinin secdede dizlerin altında kalması mekruh mudur?
CEVAP
Mekruh değildir.

Sual:
Maliki mezhebini taklit ediyorum. Secdede ellerimin üstüne secde ediyorum. Bir sakıncası var mı?
CEVAP
Hanefi’de mekruhtur. Diğer üç mezhepte sahih değildir. Bu bakımdan el üstüne secde etmemeli.

Sual: Pantolonun paçaları uzun olup, kıvırarak giyiyorsak bu şekilde namaz kılmanın mahzuru var mıdır? Mekruh olur mu?
CEVAP
Mekruh olmaz.

Sual:
Havalar soğuk olduğu için genelde eldiven takıyorum. Mescit de bayağı soğuktu, dalgınlıkla eldivenleri çıkarmadan namaza durdum... eldiven ile namaz kılmak uygun mu?
CEVAP
Özürsüz eldivenle namaz kılmak mekruh olur. Soğuk olunca veya başka özür varsa mekruh olmaz.

Sual:
Âyet-el Kürsi'yi, tesbihleri ve duayı, Cuma namazında ve normal vakitlerde de son sünnetten sonra mı yapmalı yoksa farzdan sonra mı yapmalı, bir mecburiyet var mı?
CEVAP
Son sünnetten sonra yapma mecburiyeti vardır. Son sünnetten önce okunursa mekruh olur.

Sual:
Gömlek kolları uzun olduğu zaman kolları geri kıvırıyoruz, fakat namaz kılarken düzeltiyoruz. Gömleğin kollarını içeri kıvırdığımız zaman ne olur böyle namaz kılınır mı bir sakıncası var mı?
CEVAP
Gömleğin kolunu içine veya dışına bükmekte mahzur olmaz. Mahzurlu olanı, sıyırıp etin görünmesidir. Et görünmüyorsa sıyrılmanın mahzuru olmaz.

Sual:
Yurt dışında yaşıyoruz. Caminin bulunmadığı yerlerde mecbur kalırsak, kilise, sinagog gibi yerlerde veya budist tapınağında da namaz kılabilir miyiz?
CEVAP
İslamiyet’te namaz her yerde kılınır, illa cami olması gerekmez. Dağda, bağda, ovada, bahçede, sokakta her yerde namaz kılınır. Kilise de bile kılınır. Fakat kilise de resim falan olduğu için mecbur kalmadıkça kılmamalı, namaz mekruh olur. Resim olmazsa kilisede de kılınır.

Sual:
Secdeye giderken pantolonun elle yukarıya çekilmesi mekruh mudur?
CEVAP
Çekilişine bağlıdır. Mekruh da olur, caiz de olur, hatta namaz da bozulabilir.

Sual:
İlk rekatta İhlas, ikinci rekatta unutup Kevseri okumak mekruh mu?
CEVAP
Mekruh olmaz. Çünkü yanılmak özürdür.

Sual:
Esnemeye mani olmalı mı?
CEVAP
Dudağı ısırarak mani olmalı. Namazda ise, esnemeye böyle mani olma imkanı var iken, el ile kapatmak mekruhtur

Sual: Hanım yanında otururken, beyi namaza dursa mekruh mu?
CEVAP
Evet mekruh olur. Arada bir insan geçecek kadar boşluk olursa mekruh olmaz.

Sual: Arkası dönük mahrem kadına doğru, namaz kılmak mekruh mu?
CEVAP
Mekruh olmaz.

Sual: Celsede durmanın azami müddeti var mı?
CEVAP
Vardır. Rükünleri geciktirmek mekruhtur.

Sual:
Namaz kılarken yanlışlık yapan, mesela dört yerine üç rekat kılan bir arkadaşa namazdan sonra söylememek mekruh mu?
CEVAP
Evet.

Sual:
Kolçak takarak namaz kılmak mekruh olur mu?
CEVAP
Hayır.

Sual: Bazı camilerin kıble tarafındaki camlarda gece, ayna gibi yansıma oluyor, huşumuz bozuluyor. Ayna önünde namaz gibi mekruh oluyor mu?
CEVAP
Evet mekruh olur. Bunun çaresine bakılmalıdır. Kıble duvarlarını süslemek, huşuyu bozacak levhalar asmak da bu bakımdan mekruhtur. İşlenmiş süslü seccadelerde bile namaz kılmak huşuya mani olacağı için mekruhtur. Mekruha önem vermemek veya hafife almak tehlikelidir.

www.ailevekadin.com